کتاب روابط ابژه‌ای در زندگی و کار ملانی کلاین
کتاب روابط ابژه در زندگی و کار ملانی کلاین مجموعه مقالاتی‌ست از مسیر حرفه‌ای کلاین و آغاز نظریه روابط ابژه او که به همت نینا جمشیدنژاد، گردآوردی و ترجمه شده است. در این یادداشت به معرفی این کتاب ارزشمند می‌پردازیم و سعی داریم به سیر تاریخی کتاب وفادار بمانیم. مقدمه‌ی کتاب با گاه‌شماری تفصیلی، از سال 1882 مصادف با تولد کلاین تا سال 1960، مراسم تدفین او، آغاز می‌شود. همین چند صفحه کافی‌ست تا مسیر پرچالش او را در سیر زندگی‌اش از نظر بگذرانیم و به اهمیت خواندن اندیشه و نظریات کلاین پی ببریم.
ملانی کلاین؛ یک روانکاو کودک پیشرو
سال 1918، آن زمان که در پنجمین کنگره‌ی روانکاوی در آکادمی علوم مجارستان، زیگموند فروید مقاله‌اش را می‌خواند، او رو در روی این پایه‌گذار بلندمرتبه نشسته بود. ملانی کلاین، کسی که پس از این لحظه‌ی استثنائی، مسیر زیگموند فروید را ادامه داد و بر اهمیت نخستین رابطه‌ی نوزاد با مراقبان اصلی‌اش، تأکید کرد.مسیر چالش برانگیز کلاین، در نهایت او را تبدیل به یک روانکاو کودک پیشرو کرد که تا به امروز تأثیرگذاری جهانی دارد. او با تأکید بر اهمیت نخستین تجربیات کودکی در جهان احساسی ما در بزرگسالی، مسیر روانکاوی را تغییر داد و در نهایت نخستین اثر نظری‌اش، روانکاوی کودکان، در سال 1931 در انگلستان و آلمان منتشر شد.
مقالات ملانی کلاین
- تکنیـک بـازی‌درمانی
- یادداشت‌هایی دربـارۀ برخـی سـاز و کارهـای اسـکیزوئید
- سهم‌آوردی در پدیدآیی روانی حالات شیدایی_افسردگی
- عقده‌ی ادیپ در نور اضطراب‌های اولیه
- اهمیت نمادسازی در رشد «من» (Ego)
تکنیک بازیدرمانی
دوازده فوریه 1953، در بخش روانپزشکی کودک، ملانی کلاین از تجربه‌ی اولین مراجعش می‌گفت. فریتز، پسر پنج سالهای که به گفته‌ی خود کلاین برای درمانش از قوانین تخطی کرده است! چراکه در آن زمان اصل پذیرفته شده چنین بود که تفاسیر باید با خساست بیان شوند؛ هرچند که تلاش روانکاو، کاوش ناخودآگاه است اما روانکاوان به استثناء موارد اندک به عمق ناخودآگاه نفوذ نمی‌کردند زیرا در آن زمان و در سالهای پس از آن، تنها کودکانی که در مرحله‌ی نهفتگی یا بعد از آن قرار داشتند را مناسب روانکاوی می‌دانستند.
تاریخچه‌ی بازیدرمانی
تاریخ شروع تکنیک بازیدرمانی را می‌توان با همین مراجع، فریتز، پیوند زد زیرا درمان در منزل کودک و با استفاده از اسباب‌بازی های خود او انجام می‌شد. فریتز، خیال‌پردازی‌ها، اضطراب‌ها و دفاع‌هایش را بیشتر از طریق بازی ابراز می‌کرد و نهایتاً این شیوه‌ی تفسیر کلاین به تکنیک او بدل شد چراکه معتقد بود نمادگرایی و تفسیر رفتار کودکان در طی همین بازی‌هاست. روانکاوی بازی، نشان داد قابلیت استفاده از نمادها به کودک، این امکان را می‌دهد علاوه بر علاقه‌مندی‌ها و خیال‌پردازی‌ها، اضطراب و احساس گناه را به اشیایی غیر از انسان انتقال دهد.
یادداشت‌هایی دربـارۀ برخـی سـاز و کارهـای اسـکیزوئید
مقاله‌ی دیگری از کلاین که در این کتاب مفصل در مورد آن صحبت شده است یادداشت‌هایی درباره‌ی سازوکارهای اسکیزوئید است که ماهیتی شبیه به یادداشت‌های اولیه دارد. کلاین در این مقاله به فرضیه‌هایی که به نخستین مراحل رشد مرتبط هستند پرداخته است. به عقیده‌ی کلاین در اوایل نوزادی اضطراب‌هایی که از ویژگی‌های روان‌پریشی هستند ظهور می‌کنند و باعث تشکیل سازوکارهای دفاعی می‌شوند و این سازوکارها تأثیر قابل‌توجهی بر تمامی جنبه‌های رشد ازجمله رشد من، فرامن و روابط ابژه‌ای دارد.
سهم‌آوردی در پدیدآیی روانی حالات شیدایی-افسردگی
در این مقاله کلاین سعی کرده است مفهوم وضعیت دپرسیو نوزادی را معرفی کند و ارتباط این وضعیت با حالت شیدایی و افسردگی را توضیح دهد. کلاین در این مقاله تأکید کرده است که وضعیت دپرسیو مرحله‌ای مهم در رشد کودک محسوب می‌شود. در مراحل اولیهی رشدی است که فانتزی‌های شیدایی آغاز می‌شوند و نوزاد از این فانتزی‌ها برای مبارزه با وضعیت دپرسیو استفاده می‌کند. رشد بهنجار و توانایی عشق ورزیدن تا حد زیادی به این مسئله بستگی دارد که «من» نوزاد چگونه از این مرحله عبور می‌کند. مقاله همچنین به‌طور مفصل به موضوع همانندسازی با ابژه‌ی محبوب و درون‌فکنی آن پرداخته است و همچنین این موضوع که شکست در این امر می‌تواند به اختلالات روان‌پریشانه‌ی حالت‌های دپرسیو یا شیدایی یا پارانویا بینجامد. در پایان به روش‌هایی برای پایان‌دادن به رنج‌های مرتبط با وضعیت دپرسیو اشاره کرده است.
مقاله‌ی سوگواری و رابطه‌ی آن با حالت‌های شیدایی-افسردگی
کلاین از مقاله‌ی سوگواری و مالیخولیای فروید الهام گرفته و معتقد است بین واقعیت‌آزمایی در سوگواری طبیعی و فرایندهای اولیهی ذهن، ارتباط نزدیکی وجود دارد. وی همچنین گریزی به مقاله‌ی «سهم‌آوردی در پدیدآیی روانی حالات شیدایی-افسردگی» زده و توضیح می‌دهد که چگونه در سوگواری وضعیت دپرسیو کودک دوباره فعال می‌شود و روانکاو در این موقعیت چه می‌کند.
عقده‌ی ادیپ در نور اضطراب‌های اولیه
کلاین در این مقاله با ارائه‌ی دو نمونه شرح‌حال بالینی کامل به برخی از موقعیت‌های اضطرابی اولیه اشاره کرده و ارتباط آن‌ها را با عقده‌ی ادیپ نشان می‌دهد. بعد از تحلیل کیس‌ها خلاصه‌‌ی نظری خود را مطرح کرده است که مربوط به مراحل اولیهی عقده ادیپ در هردو جنس، رشد ادیپی در پسربچه و رشد ادیپی در دختربچه است. وی همچنین نتیجه‌گیری‌های خود را با نظریه‌ی کلاسیک فروید در رابطه با عقده ادیپ مقایسه کرده است (مقاله‌ی اختلاف نظریات ملانی کلاین و فروید نیز به فهم بیشتر کمک می‌کند).
اهمیت نمادسازی در رشد«من» (Ego)
کلاین معتقد است نمادگرایی علاوه بر اینکه پایه و اساس تمام فانتزی‌ها و والایش است، رابطه‌ی سوژه با واقعیت نیز بر این اساس ساخته می‌شود. این مقاله بر پایه‌ی این فرض قرار دارد که در رشد روانی مرحله‌ای بدوی وجود دارد که در طی آن سادیسم در تمام منابع مختلف لذت لیبیدویی فعال و تعارض ادیپی شروع می‌شود. وی همچنین در این مقاله به نظریات فروید و فرنزی در این موضوع اشاره کرده است. کلاین در این مقاله با ارائه‌ی کیس بالینی و تحلیل آن به فرضیه‌هایی در ارتباط با افراد طبیعی، روان‌رنجور و روان‌پریش پرداخته است.
یادداشت‌های شخصی ملانی کلاین
- سوگواری
- بهار
- مشاهداتی پس از عمل جراحی
سوگواری؛ داستان کوتاهِ ناتمامی که منتشر نشد
این متن بریده‌ای از قسمت پایانی داستان کوتـاه ناتمام و منتشرنشده‌ای است کـه ملانی کلاین در سال 1913 نوشت. در این داستان زنی که باور دارد ساعت مرگش نزدیک است، بـرای دوستش اعتراف می‌کند که زندگی زناشویی‌اش تـا چه حد برایـش رضایت‌بخش نبوده. او همچنین از دوستش درخواست می‌کند یک ساعت شادمانی و رضایت جنسی را به او ارزانی کند.
مشاهداتی پس از عمل جراحی
کلایـن ایـن یادداشت را پـس از عمل جراحی کیسـه‌ی صفـرا بـر اساس تجربه‌اش از بیهوشی و جراحی تهاجمی که آن را شبیه به بازگشت به شرایط وابستگی کودکی می‌دانست، نوشته است.
