تصویر نمیکنم بر کسی پوشیده باشد که طبیعت بستری برای آرامش روح و جسم آدمی است چرا که انسان بهصورت فطری علاقه و میل به طبیعت دارد؛ همه از طبیعت آمدهایم و حتی در پیچوخم این زندگی مدرن طبیعت را فریاد میزنیم، مثلاً ترجیح میدهیم روسری گلدار سر کنیم تا اینکه روسری با طرح آسمانخراش، یا بر روی دیوار منزلمان مطمئناً تصویری از طبیعت هست مثل تابلوی یک گلدان پر از گل، به بیانی دیگر پیوند آدمی با طبیعت عجیب و ناگسستنی است.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید چینیها از حدود هزار سال قبل از میلاد مسیح از گیاهان در خانههایشان با اهداف زینتی نگهداری میکردند؛ در این دوره گیاهان بهعنوان نمادی از ثروت شناخته میشدند و عضو جدانشدنی خانههای چینیهای متمول در آن زمان بود.
علاقه به پرورش و کاشت گیاهان در خانه همیشه وجود داشته است؛ مثلا در عصر ویکتوریا (قرن نوزدهم) درحالیکه اکثر خانههای آن زمان شرایط مطلوب و مناسبی برای پرورش گیاهان نداشتند (نظیر روشنایی کم، دمای نامناسب و سطح بالای آلودگی که ناشی از سوزاندن زغالسنگ و چراغهای گازی) به همین دلیل به فکر چاره افتادند و گیاهان سختجانتری را برای پرورش در خانه انتخاب کردند که با شرایط سخت رشدی هم سازگار باشد.
با گذشت زمان مردم قادر شدند تا خانههای خود را گرم کنند و متخصصان معماری توانستند سقف خانهها را بالاتر ببرند، فضای بیشتری در اتاقها ایجاد کنند و پنجرههای بزرگتری در خانهها تعبیه نمایند و بهطور کلی شرایط را بهینه و مطلوب کردند تا آدمی بتواند جاندار سبز را به خانههایشان بیاورند.
تابهحال با خودتان فکر کردهاید که گوشهای از اتاق و یا فضای منزل خود را به جانداران سبز اختصاص دهید و یک تکه از طبیعت را هرچند کوچک به خانه ی خود دعوت کنید. شما میتوانید با هر سلیقهای و هر تمی طبیعت فضای زندگی خود را بسازید؛ مثلاً با سبک ایرانی و یا مدرن و یا حتی با سبک خودتان. در نتیجه برای اینکه مدتزمانی حتی کوتاه از دلمشغولیهای زندگی مدرن فاصله بگیرید و خود را متوجه مراقبت و تماشای جاندار سبز خود بکنید، دست به کار شوید.
مطمئناً اثربخشی مثبت ارتباط با گیاهان بر کسی پوشیده نیست؛ گیاهان عناصر هیجانانگیزی هستند و باعث شکلگیری سؤالات گوناگونی در ذهن افراد میشوند، همچنین باعث میشوند که حواس پنجگانه تحریک شوند و بدینوسیله افراد از تواناییهای حسی خود بیشتر بهره بگیرند.
در مسیر مراقبت از گیاهان توانایی افراد برای درک و تشخیص جزییات تشکیلدهنده محیط اطراف خود کمکم افزایش پیدا میکند. تلاش برای خلق فضایی سبز در محل زندگی، خلاقیتهای افراد را شکوفا میکند و این باعث میشود که حس نیاز به انجام فعالیتهای خلاقانه در افراد ارضا شود و جالب اینکه پیوند با طبیعت هرچند اندک، الهامبخش است مثلاً برندهای معروف پوشاک از طبیعت پیرامونشان برای آفرینش مجموعهی لباسهایشان بهره میگیرند.
برای شروع خلق طبیعت پیرامون خود میتوانید با کاشت گیاه نارنج شروع کنید، قدم بعدی این است که فکر کنید نارنج شما را یاد چه چیز میاندازد؟ مثلاً من خودم هر وقت اسم نارنج میآید، اولین چیزی که در ذهنم نقش میبندد، شهر شیراز است، در اندیشهی من نارنج همهچیز دارد، عطر دارد، چای دارد، مربا نیز دارد، کمال و تمام است. خلاصه بگویم کمتر کسی را دیدهام که به نارنج «نه» بگوید. برای نحوهی کاشت گیاه نارنج ادامهی متن را از دست ندهید.
کاشت نارنج در خانه
کاشت نارنج در منزل آسان است، برای شروع کاشت گیاه نارنج در ابتدا یک عدد پرتقال یا نارنج از بازار خریداری فرمایید، پرتقال و یا نارنج را پوست بگیرید و بعد از پوستگیری، چند عدد از هستههای بزرگتر و سالمتر را جدا کنید. سپس آنها را به مدت 48 ساعت در یک لیوان آب قرار دهید چراکه این کار باعث جوانه زدن زودتر هستهها میشود (همچنین میتوانید آنها را به مدت 48 ساعت داخل دستمال مرطوب بگذارید)؛ بعد از دو روز هستهها را بردارید و پوست روی آنها را جدا کنید اما مراقب باشید که به مغز دانهها آسیبی وارد نشود.
پس از جدا کردن پوسته و آمادهسازی هستهها برای کاشت، یک گلدان با هر سایزی که دارید، انتخاب کرده و چند عدد از هستهها را با فاصله 1 الی 2 سانتیمتر و عمق 2 سانتیمتر در گلدان بکارید. پس از کاشت هستهها گلدان را آبیاری کنید تا خاک مرطوب شود؛ میتوانید روی گلدان خود را با پلاستیک شفاف بپوشانید تا رطوبت خاک گلدان حفظ شود، البته روی پلاستیک نیز چند عدد سوراخ با اندازه متوسط تا بزرگ ایجاد کنید تا بتوانید هر چند وقت یکبار به سطح خاک آب اسپری کنید.
سپس گلدان را در جایی پر نور قرار دهید، البته دقت داشته باشید که نباید آفتاب مستقیماً به گلدان بتابد. نهایتاً پس از گذشت 1 تا 3 هفته هستههای شما شروع به جوانه زدن میکنند و بعد از جوانه زدن هستهها، باید پلاستیک را از روی گلدان بردارید. البته زودتر از این هم میتوانستید پلاستیک را از روی گلدان بردارید.
نکات تکمیلی برای کاشت و نگهداری گیاه نارنج
1) فراموش نکنید که آبیاری بیش از اندازه به گیاه شما آسیب میزند،پس لازم نیست که گلدان را غرق آب کنید، هر روز به گلدان خود آب بدهید اما مقدار این آبیاری طوری باشد که سطح خاک گلدان، فقط مرطوب شود. میتوانید آب را روی سطح خاک اسپری کنید.
2)کف گلدان مورد نظر شما برای زهکشی مناسب باید چند عدد سوراخ در کف خود داشته باشد، همچنین بهمنظور پر کردن خاک گلدان، در ابتدا میتوانید کف گلدان خود را با سنگ (با اندازه کوچک)، پوکه صنعتی و یا تکههای زغال پر کنید.
3) همچنین برای اینکه خاک شما رطوبت بهتری را در خود نگه دارد، بهتر است خاک گلدان را با ماسه بادی مخلوط کنید.
4) اگر جدا کردن پوستهی روی هستهی نارنج یا پرتقال برایتان امکانپذیر هم نبود، مسئلهای نیست، میتوانید با همان پوسته، هسته را بکارید؛ جدا کردن پوستهی هسته فقط در تسریع و راحت جوانه زدن گیاه نارنج کمککننده است.
5) دمای 5/12 تا 37 درجه نیز برای رشد نارنج مناسب است، در زمستان نیز تا دمای 5/1 درجه را میتواند تحمل کند اما بهتر است در زیر دمای 10 درجه سانتیگراد، به مدت زیادی قرار نگیرند.
6) در تابستان و بهار، در طول عصر که هوا خنکتر است، گلدان خود را بهتر است پشت پنجره یا در بالکن خود قرار دهید که هوای تازه استشمام کند، البته اگر امکانش وجود دارد. در فصول سرد سال نیز در صبح و یا ظهر گلدان را میتوانید بیرون بگذارید اما اگر هوا خیلی سرد بود (مثلاً زیر 5/1 درجه سانتیگراد)، گلدان خود را در فضای بیرون قرار ندهید.
7) اگر خاکبرگ دارید، قبل از اینکه دانهای بکارید، میتوانید خاکبرگ هم با خاک خود مخلوط کنید. (یکسوم: خاک گلدان، یکسوم: ماسهبادی و یکسوم: خاکبرگ).
کلام آخر
بعضی وقتها از خود سؤالاتی این چنینی میپرسیم «حالا اصلاً جوانه هم که بزنه به چه درد من میخوره؟ کی حوصله داره آخه از این کارا بکنه؟ مطمئنم بعد از یک مدتی خشک میشه!». یادمان باشد که طول مسیر بیشتر لذتبخش و آموزنده است تا رسیدن به نقطهی پایان؛ پس لطفاً فقط شروع کنید.