چه بسا مهاجرت تاثیرات پررنگ دیگری نیز در زندگی ما داشته و دوستان یا حتی اعضای خانواده‌مان در پروسه مهاجرت قرار داشته یا پیش‌تر مهاجرت کرده باشند. مهاجرت مفهومی است که به همان اندازه که با تغییر در ظاهر زندگی و دگرگونی در آن همراه است، جسم و روان ما را هم درگیر می‌کند و در این مسیر چه بهتر اینکه برای سلامت روانمان از متخصص کمک بگیریم و بخشی از این فشارها را با کسی که می‌تواند به ما یاری برساند، به اشتراک بگذاریم.
در این مقاله مجله تجربه زندگی به این اشاره می‌کنیم که چرا سلامت روان در مهاجرت اهمیت دارد، مهاجرت چگونه روی روانمان تاثیر می‌گذارد و چرا بهتر است از یک روانشناس همزبان با خودمان کمک بگیریم.
سلامت روان در مهاجرت، دوری از سرزمین مادری
این روزها مهاجرت جزو کلیدواژه‌های نخست بسیاری از موتورهای جست‌وجو شده و بخش عمده‌ای از مردم به دنبال زندگی بهتر -یا حتی فقط آرام‌تر و کم‌دغدغه‌تر- در جست‌وجوی راهی برای بار بستن و کوچ از سرزمین مادری‌شان شده‌اند.
خیلی وقت‌ها به این دلیل مهاجرت می‌کنیم که به دنبال فرصت‌های بهتر در زندگی هستیم، آب و هوای بهتر، رفاه بهتر و حتی تحصیلات بهتر. می‌دانیم چه می‌خواهیم و از آنجایی که آنچه را که می‌خواهیم در سرزمین خودمان پیدا نمی‌کنیم، به دنبال سرزمینی می‌گردیم که این فرصت‌ها را در اختیارمان قرار دهد.
خیلی وقت‌ها هم مهاجرت می‌کنیم، چون چاره دیگری نداریم. چون خانه‌مان -هم به مفهوم ساده و اصلی آن و هم در مقیاس بزرگ‌تر یعنی شهر و کشورمان- دیگر برایمان امن نیست یا ما از آن حس امنیت نمی‌گیریم؛ پس می‌رویم تا در جایی، احتمالا با امنیت بیشتر، زندگی کنیم.
در همین رابطه در مجله تجربه زندگی بخوانید: مهاجرت از دیدگاه روانکاوی
چرا در مهاجرت از روانشناس کمک بگیریم؟
به هر دلیلی که مهاجرت کنیم، باز با یک حقیقت غیر قابل انکار مواجه خواهیم بود؛ اینکه خودمان را در فضایی جدید، فضایی ناآشنا و احتمالا دور از هویت زیسته‌ی همه سال‌های قبل زندگی‌مان قرار می‌دهیم. به یک‌باره قرار است با صداها و آواها و زبان و رنگ‌ها و غذاهای سرزمینی دیگر احاطه شویم، از آنچه آشنا بود دل بکنیم و به غریبه‌ای که باید در دل فرهنگی دیگر زندگی کند، تبدیل شویم. اینجاست که به چالش‌های روحی و روانی مهاجرت می‌رسیم و همینجاست که می‌توانیم با مراقبت کردن از سلامت روانمان به شیوه‌های مختلف، مسیر عبور از سختی‌های مهاجرت و سازگار شدن با شرایط جدید را راحت‌تر پشت سر بگذاریم.
البته این نکته هم قابل توجه است که گاهی به دلیل همین تصویری که از آینده پیش روی ما قرار می‌گیرد، ممکن است حتی گرفتن تصمیم برای مهاجرت کردن هم برای ما چالش‌برانگیز باشد و این را نیز می‌توان از چالش‌های مهاجرت دانست.
برای همین در این مسیر می‌توانیم از یک مشاور یا روانشناس کمک بگیریم تا از فشارهای وارد شده بر روانمان بکاهیم، بدانیم که مسیری که خود را در آن قرار داده‌ایم گرچه دشوار است، با این حال آن را خود انتخاب کرده‌ایم و قرار است در این مسیر بتوانیم ترس‌ها و چالش‌هایی را که با آن مواجه می‌شویم، ببینیم و مسیر حل مشکلات و ادامه دادن را به بهترین شکل ممکن پیدا کنیم. حضور روان‌درمانگر حتی ممکن است به ما کمک کند تا بتوانیم درک کنیم که همه این حس‌ها و تنهایی و غربتی که در ابتدای مسیر حس می‌کنیم، طبیعی و بخشی از فرآیند تغییر است.
کدام روانشناس بهتر می‌تواند در فرآیند مهاجرت به ما کمک کند؟
حالا که به این نتیجه رسیده‌ایم که به روانشناس نیاز داریم و این تمایل را در خود شناخته‌ایم، وقت آن است که به سراغ قدم بعدی و البته مهم در مسیر برویم؛ انتخاب روانشناس.
در اینجا گزینه‌های متعددی پیش رو داریم؛ می‌توانیم در کشور مقصدی که در حال حاضر در آن ساکن هستیم، به دنبال یک درمانگر باشیم تا جلسات درمانمان به صورت رودررو و حضوری برگزار شود. اما مشکل اینجاست که ممکن است پیدا کردن یک درمانگر همزبان و هموطن در کشور مقصدمان کار آسانی نباشد، یا اصلا پیدا نشود.
درمانگر غیرهمزبان هم گرچه می‌تواند کمک‌کننده باشد و تغییرات مثبتی در ما ایجاد کند، با این حال با پس‌زمینه فرهنگی، تربیتی و اجتماعی ما ناآشناست. این فضای ناآشنا که از کودکی تا حال برای آن فرد به شکل متفاوتی تجربه شده است، ممکن است به شکل مانعی برای ایجاد رابطه درمانی و مسیر گفت‌وگو میان ما و درمانگر ظاهر شود و هرچقدر که درمانگر متخصص بوده و مهارت‌های لازم را برای درمانگری داشته باشد، باز ما فضایی خالی بین خودمان و او حس می‌کنیم که چون از جنس روابط انسانی و درک متقابل است، نمی‌توانیم این فضای خالی را پر کنیم.
در چنین شرایطی انتخاب درمانگری که در کشور مبدا خودمان زندگی می‌کند، یا اصلا در هر کجای دنیاست اما تجربه زیسته‌ی مشترکی از فضای اجتماعی و فرهنگی ما دارد و می‌تواند به صورت آنلاین با ما در ارتباط باشد و جلسات درمان را برگزار کند، گزینه کمک‌کننده دیگری است که پیش رویمان قرار دارد.
روان‌درمانی با هر رویکرد و نگاهی، نوعی درمان از طریق صحبت کردن است. در واقع ما هر آنچه را که تجربه کرده‌ایم، در جلسات درمان به زبان می‌آوریم و در مورد آن با درمانگر گفت‌وگو می‌کنیم. او به ما کمک می‌کند تا از طریق زبان، تعارضاتی را که در تجربه زیسته ما وجود دارد، کشف کنیم و بتوانیم به گونه‌های متفاوتی به آن‌ها نگاه کنیم. به همین یکی از معیارهای مهم انتخاب درمانگر بعد از بررسی مجوز و مدارک لازم برای درمانگری، این است که فردی را انتخاب کنیم که بتوانیم با او گفت‌وگو کنیم.
به یاد داشته باشید که سلامت روان در مهاجرت بسیار مهم است و روی انتخاب‌ها و نحوه طی کردن مسیرمان بعد از مهاجرت، بسیار تاثیر می‌گذارد. مرکز تجربه زندگی با دو کلینیک در تهران و استانبول، خدمات مشاوره، روانکاوی و روان‌درمانی خود را در بخش‌های روان‌درمانی و روانکاوی فردی، زوج‌درمانی، روان‌درمانی کودک و نوجوان و مشاوره فردی به دو صورت حضوری و آنلاین ارائه می‌دهد و ایرانیان خارج از کشور هم می‌توانند از خدمات روانکاوی آنلاین این مرکز استفاده کرده و هزینه جلسات خود را به صورت ریالی، دلاری و با لیر پرداخت کنند.
برای آشنایی بیشتر با خدمات روانشناسی آنلاین برای فارسی زبانان و دانشجویان خارج از ایران در مرکز تجربه زندگی، به وبسایت elc.care مراجعه کرده و یا به شماره واتسپ ۰۹۰۲۱۱۱۰۸۶۵ (بخش روان‌درمانی ایران) و ۰۹۰۵۳۵۵۱۳۶۹۵۰ (بخش روان‌درمانی ترکیه) پیام بدهید.
