درمانگر بودن به عنوان یک حرفه، می‌تواند برای کسی که دوست دارد با مردم تعامل داشته باشد و به آن‌ها کمک کند، شغلی بسیار ارزشمند باشد. صرف زمان برای کمک به افراد برای داشتن زندگی پربارتر، مفیدتر و شادتر می‌تواند عمیقاً رضایت‌بخش باشد. با این حال بسیاری از افراد بدون دانستن یا درک ملزومات واقعی این تخصص، درمانگر می‌شوند. درک اینکه درمانگر بودن واقعاً چگونه است، به شما کمک می‌کند تصمیم بگیرید که این حرفه برای شما مناسب است یا نه.
در ادامه این مطلب به نکاتی می‌پردازیم که می‌توانند در مسیر کسب تجربه درمانگری به شما کمک کنند.
1. پیش از دریافت مجوز درمانگری، تا جایی که می‌توانید تجربه کسب کنید
پیش از دریافت اجازه درمان، زمان زیادی را صرف کار با افراد، خارج از حیطه‌ای که روی آن متمرکز شده‌اید، کنید. در طول این دوره یاد می‌گیرید که افراد مختلف چگونه به درمان پاسخ می‌دهند. از این فرصت استفاده کنید. با غرق شدن در مطالعه و یادگیری هرچه بیشتر در مورد گروه‌های مختلف افراد، این تجربه را به دست آورید تا زمانی که مجوز خود را دریافت می‌کنید، راحت‌تر با افراد پیچیده کار کنید و به آن‌ها در حل مشکلاتشان کمک کنید.
2. به خودتان سخت نگیرید
در درمان هیچ اشتباهی وجود ندارد، مگر اینکه مرتکب کاری غیراخلاقی شوید. با این حال شما در این مسیر تجربه رشد خواهید داشت و بسیار هم خواهید داشت. اما اینکه در نتیجه این تجربیات خود را بکوبید، تنها به اعتماد شما به خودتان و روش‌های درمانی‌تان آسیب می‌زند. در برخورد با هر مراجع، به دانش خود اعتماد کنید.
زمانی که به قدم‌های خود یا مسیری که باید با مراجع طی کنید مطمئن نیستید، اجازه دهید مراجع، هدایت مسیر را به عهده بگیرد. در چنین شرایطی خواهید دید که این کار می‌تواند در برخی موقعیت‌ها به شما کمک کند. افرادی که برای درمان انگیزه دارند، معمولا با الهام گرفتن از مسائلی که دارند، به خودشان کمک می‌کنند. خودتان را یک درمانگر ببینید، نه راهبر.
3. ممکن است نیاز باشد زمان زیادی طی شود تا اعتماد شکل بگیرد
اعتماد، پایه و اساس یک رابطه خوب بین درمانگر و بیمار است، اما ایجاد اعتماد واقعی ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد. تکنیک‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها برای ایجاد اعتماد استفاده کنید و به مرور زمان روش‌هایی را که برای شما بهتر عمل می‌کند، کشف خواهید کرد.
به موارد زیر توجه کنید:
- خودتان باشید: اگر با بیماران خود صادق و اصیل باشید، در نهایت آن‌ها نیز متقابلا همین‌طور خواهند بود. این می‌تواند به بیماران شما کمک کند تا پذیراتر شوند، بیشتر صحبت کنند و جلسات پربارتری داشته باشند.
- عجله نکنید: روابط با بیماران، با سرعتی مشابه روابطی که با دوستان و عزیزان دارید ایجاد می‌شود و رشد می‌کند. اینکه فرصت بدهید رابطه درمانی در طول زمان ایجاد شود، باعث می‌شود مطمئن شوید که این روابط سالم و سازنده هستند.
- مطالعه کنید: استمرار در مطالعه کردن، حتی پس از دریافت جواز درمان، به شما کمک می‌کند که همواره در کارتان رشد کنید. هرچه بیشتر بدانید، بیشتر می‌توانید به بیماران خود کمک کنید.
- خدمات مناسب به مراجعانتان ارائه دهید: شیوه‌های خوب ارائه خدمات به مراجع باعث می‌شود حرفه‌ای به نظر برسید. به موقع با مراجعان تماس بگیرید، منظم باشید و دفتر کار مرتبی داشته باشید. این حرفه‌ای بودن می‌تواند حتی پیش از اینکه مراجعان برای برگزاری جلسه اول مراجعه کنند، به ایجاد اعتماد با آن‌ها کمک کند.
4. شناخته شدن در میان مراجعان می‌تواند زمان‌بر باشد
ممکن است سال‌ها زمان لازم باشد تا درمانگرانی که به صورت خصوصی کار می‌کنند، بتوانند مراجعان ماندگار و ثابت به دست بیاورند. شبکه‌سازی، معرفی خود به دیگران و تشویق دیگران به ارجاع دادن مراجعان به شما، می‌تواند به شما کمک کند تا شبکه مراجعان خود را سریع‌تر گسترش بدهید.
منظم ماندن، حفظ شیوه‌های تجاری خوب و ارائه خدمات عالی به مراجعان، می‌تواند به شما در به دست آوردن ارجاع‌ها کمک کند. همچنین داشتن تخصص در یک موضوع خاص می‌تواند کمک‌کننده باشد، به خصوص اگر آن تخصص در منطقه شما به شدت موردنیاز باشد.
5. از توصیه‌هایی که می‌کنید، خودتان هم استفاده کنید
اگر به خودتان کمک کنید و به نیازهای عاطفی‌تان توجه کنید، درمانگر و شنونده بهتری خواهید بود. ممکن است در سال‌های اول کار به عنوان یک درمانگر، به سختی کار کنید و برخی از مشکلاتی که بیمارانتان تجربه می‌کنند، شما را خسته کند. مهم است که هرازگاهی یک روز مرخصی بگیرید. زمانی را در سکوت به تأمل در زندگی، اولویت‌ها و اهداف خود بگذرانید. این به شما کمک می کند تا زندگی رضایت‌بخش‌تری داشته باشید و بهتر کار کنید.
به علاوه، نکته حائز اهمیت دیگر این است که شما به عنوان یک درمانگر، باید خودتان روند روان‌درمانی را طی کرده باشید و حتی همزمان با دیدن بیماران خودتان، خود نیز مرتب به درمانگر مراجعه کنید و با مسائل و پیچیدگی‌های خودتان در چارچوب اتاق درمان مواجه شوید.
اینکه درمانگران باید خودشان هم تحت روان‌درمانی باشند، قانون نانوشته‌ای است که بسیاری از درمانگران به آن بی‌توجهی می‌کنند. بودن در مسیر روان‌درمانی شخصی به شما در زندگی شخصی‌تان و همچنین رسیدن به بلوغ در شغلتان کمک خواهد کرد.
6. روان‌درمانی شبیه چیزی نیست که در تلویزیون دیده‌اید!
در تلویزیون، درمان کاری پر زرق‌وبرق و ایده‌آل به نظر می‌رسد. بیماران روی کاناپه‌های چرمی بزرگ در مطب‌هایی که آکادمیک و اصولی به نظر می‌رسند، دراز می‌کشند، به سقف خیره می‌شوند و جزئیات دوران کودکی خود را با متخصص سلامت روانی که بی‌اعتنا و سرد به نظر می‌رسد در میان می‌گذارند. در دنیای واقعی، درمان در وضعیت‌های متنوعی انجام می‌شود؛ گاهی روی کاناپه و گاهی هم بدون آن. در واقع شما باید مطب خود را متناسب با نوع بیمارانی که تحت درمان قرار می‌دهید و اصول رویکردی که در روان‌درمانی اتخاذ کرده‌اید، تنظیم کنید. برای مثال اگر بیشتر مراجعانتان کودک هستند، بهتر است دفتری با اسباب‌بازی‌ها، مبلمان رنگارنگ و صندلی‌های کوچک برای بچه‌هایی که هنوز در حال رشد هستند داشته باشید. چرا که در کار با کودکان، شما و بیمارانتان، بیشتر وقت خود را صرف بازی خواهید کرد تا نشستن.
7. گاهی ناامید می‌شوید
گاهی به نظر می‌رسد برخی از بیماران پیشرفت نمی‌کنند. وقتی با چنین بیمارانی روبه‌رو می‌شوید، بهترین کاری که می‌توانید انجام بدهید این است که به آن‌ها اطمینان بدهید که به موفقیت بیمار خود متعهد هستید و در کنار او حضور دارید. با این حال مهم است بدانید که شما برای همه افراد، درمانگر مناسبی نخواهید بود. اینکه بیمار شما در طول جلسات درمانی نمی‌تواند پیشرفت کند، می‌تواند به دلیل ارتباط ناموفق بین شما و بیمار باشد.
در مواردی مانند این، جلسات سوپرویژن و گاهی ارجاع بیمار به شخص دیگری می‌تواند مفیدتر باشد.
8. زبان بدن مهم است
زبان بدن در رابطه شما و بیمارانتان نقش بزرگی ایفا می‌کند. به مرور زمان متوجه زبان بدن در بیماران خواهید شد. برخی از بیماران تماس چشمی برقرار می‌کنند، برخی دیگر به دوردست خیره می‌شوند. برخی بی‌قرار می‌شوند و برخی دیگر آرام خواهند نشست.
با کسب تجربه، در خواندن زبان بدن مهارت خواهید یافت. با این حال، درک این نکته مهم است که همان‌طور که زبان بدن مراجع برای شما علامت مهمی است، زبان بدن شما نیز برای بیماران علائمی می‌فرستد. می‌توانید با آرام نشستن و بی‌قرار نبودن، داشتن اعتماد به نفس، از خود صمیمیت و مهربانی نشان دهید. این به شما کمک می‌کند تا در طول جلسات اعتماد مراجعان خود را جلب کنید. زمانی که در جلسات نیستید، این شکل از زبان بدن را تمرین کنید تا مطمئن شوید که زبان بدن شما طبیعی به نظر می‌رسد.
9. بیمار باید برای پیشرفت اشتیاق داشته باشد
مراجعه به روان‌درمانگر به خودی خود کافی نیست. بیمار شما باید خواستار تغییر باشد. انگیزه شخصی‌ای که لازم است بیمار برای بهبود مشکلات و تغییر شرایط دشوار زندگی‌اش داشته باشد، چیزی نیست که درمانگر بتواند در او به وجود آورد. این انگیزه باید سائقی درونی باشد. اگر با بیماری مواجه شدید که نسبت به رسیدن به اهداف تعیین شده بی‌علاقه یا بی‌انگیزه است، این نشانه آن است که بیمار شما برای درمان آماده نیست. در چنین موردی، ممکن است لازم باشد شما و بیمارتان پیش از حرکت به جلو، یک قدم به عقب بردارید و وضعیت را ارزیابی کنید. بدون ایجاد یک تغییر قابل توجه، ادامه دادن در همان مسیر ممکن است برای هیچ‌یک از شما مفید نباشد. (البته این مورد بیشتر در رویکردهای شناختی-رفتاری صدق می‌کند. در رویکردهای تحلیلی این نکته متفاوت است و درمانگر این مسائل را در مسیر آموزش و جلسات سوپرویژن یاد می‌گیرد.)
فروید هم در این باره می‌گوید افرادی می‌توانند درمان روانکاوی را طی کنند که این دو مؤلفه را داشته باشند: درد و اشتیاق. وقتی مراجع هر دوی این ویژگی‌ها را داشته باشد، می‌تواند وارد دوره درمان روانکاوی شود.
10. گاهی افسرده خواهید شد
درمانگر بودن به دلایل مختلف می‌تواند افسرده‌کننده باشد. کشمکش دائمی برای ایجاد اعتماد، ساختن یک رابطه و تعیین اهداف برای بیماران و بعد دیدن اینکه حتی پس از ماه‌ها یا سال‌ها، آن‌ها همچنان در حال دست‌وپنجه نرم کردن با مشکلات هستند، می‌تواند باعث شود بعد از مدتی کمی احساس بدبینی کنید. درمانگران باید سرسخت باشند و طی آموزش‌ها و درمان فردی خود حس اطمینان پیدا کرده باشند تا بتوانند در این حرفه موفق باشند.
11. کار شما این است که به مردم کمک کنید مشکلاتشان را به روش خودشان مدیریت کنند
درمان‌جویان هرکدامشان منحصربه‌فرد هستند. هر فردی مشکلات خود را در زمان خود و به روش خود مدیریت خواهد کرد. گاهی اوقات به نظر می‌رسد پیشرفت به سرعت اتفاق می‌افتد، اما اغلب مسیر این پیشرفت آهسته و پر پیچ‌وخم طی می‌شود و سنجش آن دشوار است. به عنوان یک درمانگر، ممکن است بخواهید پیشرفت را در برخی از بیماران سریع‌تر ببینید، اما درمان این‌طور کار نمی‌کند. فشار وارد کردن بیشتر به بیماران می‌تواند به اعتماد میان شما لطمه بزند، رابطه شما را دچار آسیب کند و بر پیشرفتتان تأثیر منفی بگذارد. انجام کارها با سرعت تعیین شده توسط بیماران برای هر دوی شما مفید خواهد بود.
12. شغل شما «تعمیر کردن» مردم نیست
دیدن بیماران به عنوان افراد شکست‌خورده‌ای که باید اصلاح شوند، می‌تواند بر تعامل شما با بیماران تأثیر منفی بگذارد. بیماران شما ممکن است این احساسات را بفهمند و از آن رنجیده‌خاطر شوند. درست است که بیماران به کمک نیاز دارند و از شما کمک می‌خواهند، اما وظیفه شما به عنوان یک درمانگر، قرار دادن بیماران در مسیر مناسب است. کاری که بیماران شما بیش از هر چیز دیگری به آن نیاز دارند، برداشتن قدم‌های سازنده برای قرار دادن زندگی آن‌ها در مسیر درست است. در حین کار با بیماران، همیشه این نکته را در نظر داشته باشید.
شما بسیاری از این موارد را پس از درمانگر شدن خواهید آموخت، اما خوب است که این جزئیات را هنگام ورود به این حرفه بدانید. برای اطلاعات بیشتر، سعی کنید با درمانگرانی که در محیط اطراف شما کار می‌کنند صحبت کنید. صحبت کردن در مورد واقعیت‌های این شغل با درمانگران شاغل می‌تواند به شما کمک کند تا مطمئن شوید که آیا این حرفه برای شما مناسب است یا نه.
آموزش روان‌درمانی در ایران
روان‌درمانی به عنوان یک شغل می‌تواند محدودیت‌های زیادی داشته باشد، چون شیوه روابط شما در جامعه را تغییر می‌دهد. پیشنهاد می‌کنیم اگر علاقه‌مندید روان‌درمانگر شوید، حتما به مطلب راهنمای اصول اخلاقی درمانگران در فضای مجازی سر بزنید. همچنین اگر دانشجوی روان‌شناسی یا روان‌درمانگر هستید و مشتاقید تحت آموزش روان‌درمانی تحلیلی قرار بگیرید، می‌توانید به مدرسه تجربه زندگی سر بزنید.
منبع با اندکی تغییر
